Postpartum depressie

Factoren die meespelen in het ontwikkelen van een postpartum depressie en mogelijke symptomen

Waarom ontwikkelt de ene vrouw wel een postpartum depressie en de andere niet?

Er is niet één oorzaak aan te wijzen voor het ontwikkelen van een postpartum depressie. De wetenschap weet ook nog niet hoe een postpartum depressie precies ontstaat. Wel is duidelijk dat een aantal factoren een rol kunnen spelen. 

  • Biologisch: aanleg, deels bepaald door erfelijkheid (vrouwen waarbij veel depressies in de familie voorkomen hebben een verhoogde kans op een postpartum depressie), fysieke en emotionele uitputting, veranderingen in de hormoonhuishouding, het hebben van premenstruele klachten (PMS), het beginnen met hormonale anticonceptie (de pil), de morning-after pil, abortus of miskraam, verstoorde schildklierwerking (bloedonderzoek is altijd aan te raden bij het vermoeden van een postpartum depressie), tekorten aan met name vitamines B6, B12 en D3 en magnesium, calcium, ijzer en zink plus visolie.
  • Sociaal: ervaringen of gebeurtenissen (uit het verleden) kunnen een depressie oproepen, ingrijpende gebeurtenissen (life events) zoals een verhuizing of overlijden van een dierbare, relatieproblemen of een partner die je niet of weinig steunt gedurende de zwangerschap, tijdens de bevalling en/of in de eerste weken na de bevalling verhogen de kans, alleenstaand ouderschap, weinig rust tijdens de zwangerschap en na de bevalling, “perfecte moeder moeten / willen zijn”: de combinatie gezinsleven en werken die soms te zwaar vallen, overtuigingen/maatstaven zoals “Ik moet toch blij zijn, want moeder zijn is toch het mooiste wat er is?”, onverwerkte trauma’s.
  • Psychisch: persoonlijke eigenschappen, vrouwen met hoge verwachtingen van het moederschap en die hoge eisen aan zichzelf stellen, moeite hebben met het uiten van gevoelens, moeite hebben met praten over wat haar bezig houdt, moeite hebben met eigen grenzen aangeven en bewaken. Een moeilijke zwangerschap, zware bevalling en/of bevalling met onverwachts medisch ingrijpen, omdat dit afwijkt van de verwachting.
Welke symptomen horen bij een postpartum depressie?

Iedere vrouw is uniek, heeft een eigen levensverhaal en daarin spelen persoonlijke factoren een rol. Iedere depressie is dan ook anders, maar er zijn wel symptomen die voorkomen bij depressieve gevoelens / een depressie:

  • depressieve gevoelens / somberheid: je kunt niet meer genieten, uitkijken naar leuke dingen is er niet meer bij en je kunt geen plezier meer beleven aan dingen die je voorheen erg leuk vond
  • gebrek aan initiatief
  • woede en woede-uitbarstingen
  • piekeren
  • (zeer) kort lontje hebben / geïrriteerdheid, agressief uitvallen (schelden, verwijten maken)
  • huilbuien
  • wisselende stemmingen
  • angst en paniek, gevoel hebben alsof je de controle over jezelf kwijt raakt c.q. bent kwijtgeraakt
  • suïcidale gedachtes / suïcide 
  • bang zijn of denken dat dit gevoel nooit meer overgaat
  • het gevoel hebben het niet (meer) aan te kunnen
  • (diep) ongelukkig voelen
  • gevoelens van onwerkelijkheid (de omgeving lijkt een film)
  • persoonsverandering: je herkent jezelf niet meer, je karakter is aanzienlijk veranderd
  • onrust
  • hartkloppingen
  • duizeligheid
  • slaapstoornissen: slapeloosheid of juist extreem grote behoefte aan slapen
  • transpireren ("opvliegers")
  • (over)vermoeidheid
  • geen of weinig (moeder)gevoelens hebben voor je kindje / gevoelens als afkeer of haat ervaren
  • veranderende gevoelens hebben ten opzichte van jezelf, je partner en andere naasten
  • je relatie (willen) verbreken en/of willen verhuizen
  • overbezorgdheid, met name gericht op je kindje
  • gevoel hebben van falen
  • enorm schuldgevoel naar je partner en je kindje hebben
  • jezelf de schuld geven van het hebben van een postpartum depressie
  • concentratieproblemen, verwardheid, vergeetachtigheid
  • verandering van voedingspatroon: gebrek aan eetlust of overdreven eetlust, vaker ongezonder eten
  • weinig zelfvertrouwen, gevoel van niets waard zijn
  • gevoel hebben een ongeschikte of slechte moeder te zijn
  • gevoel verliezen, afvlakken emoties 
  • verminderd libido
  • lichamelijke klachten: o.a. hyperventilatie, overal pijn ervaren, (vaak) hoofdpijn 

Lees ook het e-book over mentale klachten na de bevalling inclusief basistips. 

Contact